BlogVNFX – Một người thừa kế tài sản của Roche đã khiến các nhà đầu tư ngạc nhiên khi bán ra một lượng lớn cổ phiếu có quyền biểu quyết tại công ty.
Logo của công ty tại trụ sở Roche Holding AG ở Basel, Thụy Sĩ.
Trên thực tế đây là kiểu sự kiện chỉ xảy ra một lần trong một thế hệ.
Trong hơn 125 năm, hậu duệ của doanh nhân Thụy Sĩ Fritz Hoffmann-La Roche vẫn nắm quyền kiểm soát Roche Holding AG, khai thác sức mạnh từ sự gắn kết để thu về vô số lợi nhuận. Sau năm thế hệ – thời điểm mà hầu hết tài sản của các triều đại đều bốc hơi từ lâu – bom tấn thuốc ung thư và xét nghiệm Covid-19 của Roche đã nâng mức vốn hóa thị trường lên 229 tỷ franc Thụy Sĩ (248,8 tỷ USD). Đồng thời ghi danh Roche vào danh sách 10 gia tộc giàu có nhất thế giới.
Vì vậy, các nhà đầu tư đã vô cùng sửng sốt khi Roche thông báo một thành viên giấu tên trong gia đình đang chào bán 2,5% cổ phần, bất chấp cấu trúc lâu đời của gia tộc là gộp cổ phần và bỏ một phiếu duy nhất. Mặc dù vị thế này đã được mua vào tuần trước với mức chiết khấu 899 triệu đô la và vị trí kiểm soát của gia đình vẫn không suy chuyển, nhưng quyết định này vẫn khiến giá cổ phiếu tăng vọt.
Động thái này đã làm nổi bật các vấn đề của một gia tộc vốn vô cùng kín tiếng trong khi kiếm được 387,4 triệu đô la từ tổng giá trị tài sản ròng của toàn gia tộc. Hành động cũng đặt ra câu hỏi về sức mạnh duy trì cổ phần của toàn gia tộc, với nhiều người thừa kế hiện không hoạt động quá liên quan đến công ty. Khối Hoffmann-Oeri nắm giữ 67,5% cổ phần không ghi danh tính đến ngày 31 tháng 12, với Maja Oeri chiếm 7,6% số cổ phần khác, theo trang web của công ty.
Roche và gia tộc từ chối xác định danh tính người bán. Báo chí Thụy Sĩ suy đoán nhiều khả năng thành viên thế hệ thứ tư của gia tộc là Maja Hoffmann đã bán cổ phiếu. Là một nhà sưu tập nghệ thuật, nhà sản xuất phim tài liệu và nhà từ thiện, Maja gần đây đã phát triển một trung tâm nghệ thuật rộng lớn ở miền nam nước Pháp. Bà có tài sản ròng ước tính trị giá 5,8 tỷ đô la vào cuối ngày thứ Hai, theo Chỉ số tỷ phú Bloomberg. Trong khi đó tổng tài sản của gia tộc vào khoảng 40,4 tỷ USD.
Maja Hoffmann
Động thái bán cổ phiếu của Hoffmann hoặc bất kỳ thành viên nào khác trong gia tộc là điều đặc biệt hiếm thấy do truyền thống sở hữu cổ phần lâu năm của họ. Trong 75 năm, gia tộc đã sử dụng cách bỏ phiếu gộp để nắm giữ phần lớn cổ phần, đảm bảo quyền kiểm soát đối với nhà sản xuất thuốc.
Theo Roche, nhóm này bao gồm 15 cá nhân, một quỹ từ thiện gia đình và một công ty cổ phần. Vị thế tập thể bao gồm lượng cổ phiếu không ghi danh, có quyền biểu quyết và giao dịch tách biệt với cổ phiếu phổ thông. Kết quả sẽ chỉ có một cổ đông đại diện cho gia đình tập trung cổ phần để bỏ phiếu đồng loạt, từ đó khiến Roche trở thành một đối thủ đáng gờm đối với những người mua lại tiềm năng.
Cổ phiếu không ghi danh cũng đi kèm với các quy định nếu muốn bán ra. Theo Samy Dwek, giám đốc điều hành của Family Office Doctor, người tư vấn cho các gia tộc giàu có về các vấn đề ủy thác và thừa kế, cổ phiếu không ghi danh cũng có thể liên quan đến quyền từ chối đầu tiên (ROFR) đối với nhóm gia tộc.
Tính liên tục là tối quan trọng để đảm bảo các cấu trúc như gia tộc Hoffmann-Oeri thành công. Joerg Duschmale, thành viên thế hệ thứ năm của gia tộc, nói với tạp chí Bilanz của Thụy Sĩ trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi sau khi được bổ nhiệm vào hội đồng quản trị vào năm 2020 rằng vai trò của ông là “tiếp tục lịch sử thành công của gia tộc và truyền lại cho thế hệ tiếp theo”.
Ông và Andre Serenus Hoffmann là hai thành viên gia tộc duy nhất có mặt trong hội đồng quản trị. Ngoài ra không có ai khác tham gia ở cấp điều hành.
Phong cách sống giản dị
Các thành viên gia tộc Hoffmann-Oeri thường theo đuổi lối sống giản dị không liên quan đến dược phẩm, trải dài sự nghiệp từ bác sĩ chỉnh hình đến điều hành câu lạc bộ nhạc jazz và các nỗ lực từ thiện thường tập trung vào các vấn đề môi trường.
Maja Hoffmann, 66 tuổi, tương đối nổi tiếng. Là một nhà sưu tập nghệ thuật trong nhiều thập kỷ, bà đã sản xuất phim tài liệu về các nghệ sĩ bao gồm Marina Abramovic và Jean-Michel Basquiat, đồng thời dẫn đầu sự phát triển của Luma Arles, một khuôn viên nghệ thuật ở Pháp khai trương vào năm 2021. Tọa lạc trong một tòa tháp kim loại lấp lánh do Frank Gehry thiết kế, trung tâm rộng 27 mẫu Anh (11 hecta) trưng bày tác phẩm nghệ thuật, bao gồm các tác phẩm của Hoffmann, đồng thời cung cấp không gian studio và cộng tác.
Phòng triển lãm chính tại Luma Arles, một “khuôn viên sáng tạo” rộng 27 mẫu do Maja Hoffmann tài trợ.
Hiện tượng một thành viên trong gia tộc bán cổ phiếu của Roche là điều bất thường, nhưng không phải chưa từng xảy ra.
Thành viên thế hệ thứ ba của gia tộc Lukas Hoffmann, người đồng sáng lập Quỹ Động vật hoang dã Thế giới và là cha của Maja, đã rời nhóm hoàn toàn vào năm 2004, mặc dù các con của ông vẫn là cổ đông. Maja Oeri, một phần của thế hệ thứ tư, đã chuyển cổ phần của mình ra khỏi khối vào năm 2011 và tiếp tục nắm giữ chúng một cách riêng biệt.
Khi thế hệ đi trước ngày một già đi, các thế hệ trẻ phải cân bằng giữa lòng trung thành với công ty và các thành viên trong gia tộc để hỗ trợ con ngỗng vàng đảm bảo lợi ích và nhu cầu tài chính của riêng họ. Nguyên nhân phổ biến dẫn đến rạn nứt giữa các thành viên trong gia tộc là vấn đề rút tiền mặt từ hoạt động kinh doanh chính, với một số người thừa kế muốn giành thêm cổ tức trong khi những người khác muốn tái đầu tư. Roche đã phân phối hơn 720 triệu franc Thụy Sĩ hàng năm dưới dạng cổ tức cho gia đình từ năm 2020 đến năm 2022, theo tính toán của Bloomberg.
Nhưng khi các thành viên trong gia tộc phát triển qua nhiều thế hệ và theo đuổi đam mê và sở thích (đôi khi tốn kém) của riêng họ, họ mong muốn có thể khai thác nhiều hơn các khoản tiền ngoài dòng thu nhập được phân bổ. Các thành phần của nhóm cổ đông Hoffmann-Oeri đã tăng gấp đôi vào năm 2019 khi bảy thành viên thuộc thế hệ thứ năm tham gia.
Dwek, đến từ Family Office Doctor, cho biết việc cho phép các thành viên lựa chọn thoát khỏi thỏa thuận chung hoặc bán cổ phần là chìa khóa để giữ gìn sự hòa thuận trong gia tộc.
“Nếu bạn biến họ thành tù nhân, họ có thể gây rối”, Dwek nói. Ở đây, “họ đã tạo ra một môi trường nơi ai đó có thể tự hào là thành viên của gia tộc sáng lập, nơi họ có khả năng để thoát ra và theo đuổi đam mê của mình mà không tạo ra rạn nứt trong gia tộc. Điều cuối cùng các gia tộc muốn là hệ thống lâu năm bị rối loạn.”
