Fed tăng lãi suất điều hành – Cục Dự trữ Liên Bang Hoa Kỳ (Fed) đã tăng lãi suất cho vay cơ sở lên một phần tư điểm phần trăm sau kỳ họp hôm thứ 4 vừa qua. Lãi suất điều hành hiện tại đang ở mức cao nhất trong 22 năm.
Như vậy, lần tăng lãi suất này là lần thứ 11 kể từ khi Fed bắt đầu cuộc chiến chống lạm phát vào tháng 3 năm 2022. Nó diễn ra chỉ một tháng sau khi Fed tạm dừng tăng để đánh giá tình trạng của nền kinh tế trước sự kiện ba ngân hàng khu vực của Hoa Kỳ liên tiếp phá sản hồi đầu năm.
Trước đó, Chủ tịch Fed Jerome Powell, đã thông báo giữ nguyên phạm vi mục tiêu của lãi suất quỹ liên bang ở mức 5% đến 5,25% trong cuộc họp báo sau kỳ họp kết thúc ngày 14/06/2023. Đây là lần ngừng tăng lãi suất đầu tiên sau 10 lần tăng liên tiếp kể từ tháng 3 năm 2022.
Các quan chức Fed, dựa trên những số liệu dự báo mới nhất, đang dự kiến sẽ tăng lãi suất thêm một lần nữa trong những tháng cuối năm. Trong những tháng gần đây, tiêu dùng và kinh doanh của người Mỹ đã có những dấu hiệu phục hồi trở lại nhờ lạm phát phát hạ nhiệt ổn định. Nhưng một số nội dung phát biểu trong cuộc họp báo gần nhất như “lạm phát vẫn tăng cao” và Fed “vẫn rất chú ý đến rủi ro lạm phát” dường như đang ám chỉ cho một đợt tăng lãi suất nữa trong thời gian còn lại của năm 2023.
Đặc biệt, Chủ tịch Fed Jerome Powell nhấn mạnh rằng một đợt tăng lãi suất khác vẫn nằm trong danh mục các khả năng có thể xảy ra nếu nền kinh tế phục hồi sức mạnh và duy trì áp lực tăng giá.
Powel nói: “Tăng trưởng mạnh hơn dự kiến có thể dẫn đến lạm phát cao hơn và các chính sách tiền tệ cần có phản ứng thích hợp”. Ông cũng nhấn mạnh lạm phát lõi vẫn còn ở mức “khá cao”.
Đối với động thái của Fed, chiến lược gia trưởng toàn cầu tại Principal Asset Management, Seema Shah nhận định như sau: “lạm phát và thị trường việc làm đang đưa ra những tín hiệu ngược khó hiểu khiến mọi thứ đều không chắc chắn. Chính vì vậy, việc Fed giữ mọi khả năng trong danh mục cân nhắc và sẽ chỉ ra quyết định dựa trên các số liệu kinh tế cập nhật là phương án tiếp cận hợp lý nhất”
Thị trường chứng khoán Hoa Kỳ phản ứng trái chiều sau quyết định của Fed. Chỉ số Dow tăng phiên thứ 13 liên tiếp, tạo ra chuỗi tăng dài nhất kể từ năm 1987. Ngược lại S&P500 đóng cửa đi ngang còn Nasdaq giảm nhẹ.
Lạm phát vẫn là tâm điểm số 1
Hôm thứ sáu tuần trước, Bộ Thương Mại Hoa Kỳ đã công bố số liệu thống kê tháng 6.2023. Chỉ số giá Chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) là thước đo lạm phát được Fed chú ý nhất đã tăng 3,8% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm trước và giảm so với mức 4,3% của tháng trước. Trong khi đó, lạm phát lõi giảm nhẹ xuống 4,6% từ 4,7% trong cùng kỳ. Đây là mức tăng thấp nhất kể từ tháng 10 năm 2021.
Các quan chức Fed vẫn giữ lại lựa chọn có một lần tăng lãi suất nữa để đề phòng hợp lạm phát cứng đầu hơn dự kiến. Tuy nhiên thời điểm của lần tăng lãi suất cuối cùng đó vẫn còn là một dấu hỏi. Có thể đợt tăng thứ hai sẽ không bao giờ xảy ra và Fed quyết định chuyển sang giai đoạn giữ lãi suất ổn định cho đến khi lạm phát bị đánh bại. Ông Powell cho biết các quan chức vẫn chưa quyết định xem xét việc tăng lãi suất sẽ diễn ra cụ thể trong kỳ họp nào sắp tới và các quyết định trong tương lai sẽ phụ thuộc vào dữ liệu cập nhật nhất.
Powel phát biểu: “Chúng tôi sẽ tiến hành đánh giá toàn bộ dữ liệu có thể thu thập được để xác định xem liệu có phải tăng thêm lãi suất không? Và nếu chúng tôi đưa ra kết luận tăng lãi suất là cần thiết thì chúng tôi sẽ tiếp tục công việc và tăng lãi suất. Đó chính xác là những gì sẽ diễn ra trong các cuộc họp tiếp theo trong năm nay, cũng như các kỳ họp về lãi suất trong tương lai,”
Trong tháng tới, người đứng đầu ngân hàng trung ương sẽ tham dự và phát biểu tại hội nghị chuyên đề kinh tế thường niên Jackson Hole. Thông tin trong sự kiện này dự kiến có thể làm sáng tỏ hơn về những gì sẽ xảy ra tại cuộc họp chính sách tiền tệ của Fed vào tháng 9 tới đây.
Trong khi đó, nhiều nhà đầu tư đang rất lạc quan về việc Fed sắp kết thúc chu kỳ tăng lãi suất đồng thời nền kinh tế Mỹ có khả năng sẽ hạ cánh mềm. Trong kịch bản này lạm phát sẽ giảm xuống 2% và nền kinh tế không rơi vào suy thoái nặng. Liên quan đến những kỳ vọng này của giới đầu tư, ông Powel nói “các số liệu lịch sử gợi ý rằng khi các ngân hàng trung ương can thiệp làm chậm lại nền kinh tế để hạn chế lạm phát thì kết quả thường là thị trường lao động sẽ yếu hơn. Và đây là kịch bản có khả năng xảy ra lớn nhất.”
Thị trường lao động vẫn vững mạnh
Fed luôn chú ý đến tình trạng của thị trường việc làm và xem xét liệu thị trường này có trở nên cân bằng hơn không. Và có một số dấu hiệu cho thấy nó có cân bằng hơn. Số vị trí việc làm mở mới giảm so với mức cao nhất vào năm ngoái. Bên cạnh đó tỷ lệ nghỉ việc đã giảm xuống gần bằng mức trước đại dịch và tỷ lệ người lao động trong độ tuổi trưởng thành (những người trong độ tuổi từ 25 đến 54) đang ở mức cao nhất kể từ năm 2002.
Lạm phát đã hạ nhiệt mà tỷ lệ thất nghiệp không tăng mạnh. Nhưng vẫn còn phải xem liệu xu hướng này có thể tiếp tục hay không. Nghiên cứu cho thấy Fed không có lựa chọn nào khác ngoài việc làm chậm nền kinh tế hơn nữa do thị trường việc làm quá nóng sẽ có vai trò rất lớn trong việc đẩy giá tiêu dùng lên cao. Việc làm chậm nền kinh tế một cách chủ ý có thể dẫn đến suy thoái kinh tế.
Chris Todd, giám đốc điều hành của nhà cung cấp phần mềm tính lương UKG, viết “Cục Dự trữ Liên bang rõ ràng cảm thấy khó chịu trước sự cứng đầu của thị trường lao động. Tôi không chắc chúng ta sẽ thấy các số liệu thống kê sẽ có xu hướng giảm trong tương lai gần ngay cả với một đợt tăng lãi suất nữa”. “Hiện nay có ít cơ hội việc làm hơn và ít người tự nguyện rời bỏ công việc của họ để tìm việc làm mới hơn so với vài năm trước. Nhưng có vẻ những thực tế này không phải là những dấu hiệu mà Fed đang tìm kiếm”
Powell cho biết Fed muốn thấy thị trường lao động “hạ nhiệt trên diện rộng”, trong đó bao gồm việc tăng trưởng tiền lương chậm lại bằng mức trước đại dịch.
Tầm quan trọng của tăng trưởng tiền lương
Các quan chức đang theo dõi chặt chẽ các con số tăng trưởng tiền lương vì chi phí lao động có vai trò lớn trong việc đẩy giá lên cao. Chi phí lao động cao hơn có thể ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp dịch vụ sử dụng nhiều lao động như nhà hàng và bệnh viện. Biện pháp khắc phục của Fed đối với điều đó là loại bỏ một số nhu cầu ra khỏi nền kinh tế thông qua tăng lãi suất. Theo một số nghiên cứu, có thể mất ít nhất một năm để ảnh hưởng của việc tăng lãi suất đến nền kinh tế trên diện rộng. Và đã hơn một năm kể từ khi Fed bắt đầu nâng lãi suất.
Bộ Lao động công bố Chỉ số Chi phí Việc làm cho quý thứ hai vào thứ Sáu sắp tới. Trong quý đầu tiên năm 2023, chỉ số này cho thấy mức tăng lương đã tăng lên.
Sẽ có hai báo cáo việc làm được công bố trước cuộc họp tháng 9 của Fed. Nền kinh tế thường phải tạo thêm từ 70.000 đến 100.000 việc làm mỗi tháng để theo kịp tốc độ tăng trưởng việc làm tự nhiên. Mặc dù Fed không đưa ra bất kỳ ngưỡng số nào cho điều kiện thị trường lao động, nhưng các nhà tuyển dụng đã tạo thêm 209.000 việc làm trong tháng 6. Đây là mức tăng hơi quá mạnh đối với Fed.
Ngày thứ năm tới đây, Bộ Thương mại sẽ công bố ước tính đầu tiên về tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý hai và dự kiến sẽ cho thấy rằng tăng trưởng kinh tế ở trong tình trạng mở rộng tối thiểu do chi tiêu của người tiêu dùng giảm mạnh.
